به گزارش بازارخودرو و به نقل از بورسان، به غیر از قیمت‌گذاری دستوری که منجر به زیان گسترده خودروسازان، سهامداران و مصرف‌کنندگان شده است، وضع تعرفه‌های سنگین و محدودیت واردات خودروهای خارجی دومین عامل اصلی ناکارآمدی صنعت خودرو در ایران شده است. عدم ارتباط مناسب و قوی با خودروسازان خارجی، اتلاف منابع بالا و کارکنان بسیار زیاد تنها بخشی از این ناکارآمدی است.
در همین حال می‌توان خاطر نشان کرد که شرکتی مثل تویوتا به عنوان بزرگ‌ترین خودروساز جهان سالانه ۹.۵ میلیون خودرو به ارزش ۲۴۳ میلیارد دلار تولید می‌کند. به عبارتی دیگر به ازای هر نیروی کار حدود ۲۶ خودرو تولید می‌شود و هر یک از کارکنان در تولید ۶۵۷ هزار دلار محصول نقش‌آفرینی می‌کنند.
این در حالی است که سرانه تولید هر نفر نیروی کار در ایران حدود ۹ دستگاه در سال است. این عدد حدود یک سوم تویوتا و نزدیک به سرانه تعداد تولید هر نیروی کار شرکت بنز است. اما مساله مهم در قیمت ارزش سرانه تولید هر نیروی کار است. زیرا شرکت‌های خودروساز خارجی به علت تولید خودروهایی با تکنولوژی بالاتر و ارزش بیشتر، از نظر سرانه تعداد تولید شاید تفاوت چندانی نداشته باشند.
اما وقتی به ارزش سرانه تولید هر نیروی کار در ایران خودرو و سایپا در مقایسه با بنز و تویوتا نگاه می‌کنیم به نتایج عجیبی می‌رسیم. به طوری که در حالی سرانه دلاری تولید هر نیروی کار در مجموعه سایپا و ایران‌خودرو به ترتیب حدود ۲۶ و ۳۴ هزار دلار است که این عدد برای تویوتا و بنز به ۶۵۷ و ۵۷۸ هزار دلار می‌رسد. به عبارتی ارزش افزوده هر نیروی کار شرکت تویوتا معادل بیش از ۲۵ نفر از کارکنان مجموعه سایپا (شامل سایپا، پارس خودرو و زامیاد) است. چنین چیزی نشان از بهره‌وری به شدت پایین نیروی کار در خودروسازهای داخلی، اعداد بالای نیروی کار و تکنولوژی قدیمی و کاربر خودروسازان داخلی دارد. با نگاهی به این نسبت در دیگر خودروسازان خارجی می‌بینیم که در اغلب شرکت‌ها ارزش سرانه نیروی کار بیش از ۵۰۰ هزار دلار است. به این ترتیب مشخص می‌شود که حمایت شدید از خودروسازان نه تنها باعث شکوفایی آن‌ها نشده است بلکه کارایی را در این شرکت‌ها به حداقل میزان ممکن رسانده است.
همچنین با بررسی هزینه نیروی کار مشخص می‌شود که این عدد برای خودروسازان ایرانی در سطوح بالایی قرار دارد. به طوری که ایران‌خودرو نزدیک به ۹ درصد از هزینه‌هایش را هزینه دستمزد نیروی کار تشکیل می‌دهد. این عدد برای سایپا از این هم بیشتر می‌شود و به حدود ۱۴ درصد می‌رسد.
به نظر شما عامل اصلی ناکارآمدی صنعت خودروی ایران کدام مورد است؟
برای شرکت در نظرسنجی اینجا کلیک کنید.
بیشتر بخوانید:
باکیفیت ترین خودروهای خردادماه 1400
بازار خودرو تشنه کاهش قیمت